ليپازها (تري آسيل گليسرول آسيل هيدرولاز EC 3.1.1.3 ) از مهم ترين آنزيم هاي صنعتي هستند كه در صنايع مختلف از جمله صنايع غذايي، شوينده ها، توليدات دارويي، چرم، پارچه، لوازم آرايشي، و كاغذ كاربرد دارند. ليپازهاي باكتريايي عضوي از خانواده β/α هيدرولازها هستندكه تري آسيل گليسرول ها را در فاز بين آب-چربي هيدروليز مي كنند. بهبود ويژگي سوبسترايي و فعاليت كاتاليتيك ليپازها در كاربردهاي تجاري اهميت زيادي دارد. ممانعت فضايي از عواملي است كه در دسترسي سوبسترا به جايگاه فعال آنزيم مشكل ايجاد مي كند. به منظور كاهش ممانعت فضايي و افزايش فضاي جايگاه فعال، فنيل آلانين 17 در درپوش ليپاز كايمريك باسيلوس ترموكاتنولاتوس كه به سمت جايگاه فعال جهت گيري كرده با جهش هاي هدايت شده در محل با سرين جايگزين شد. اين جهش فاصله بين فنيل آلانين 17را تا سرين كاتاليتيك 114 كه در قعر جايگاه فعال آنزيم قرار گرفته 15/4 انگستروم افزايش داد. نتايج نشان داد كه اين جهش فعاليت كلي ليپاز را در حضور اكثر سوبسترها به خصوص سوبستراهاي 8كربنه (U/mg 874)، 10 كربنه (U/mg 836) افزايش داد. همچنين در نتيجه اين جهش فعاليت ليپاز جهش يافته در تمام دماها بالاتر از ليپاز كايمريك بود.و فعاليت ليپاز جهش يافته در pH 9.5 بهينه(U/mg 4950) در مقايسه با ليپاز كايمريك (U/mg 3450) افزايش قابل توجهي را نشان داد. فعاليت آنزيم ليپاز جهش يافته در حضور حلال هاي آلي، مواد پاك كننده، و يونهاي فلزي نيز از ليپاز كايمريك بهبود يافته است.

خلاصه‌اي از توصيف اختراع ژن اين آنزيم بعد از همسانه سازي به سويه بياني باكتريايي انتقال داده شد. بعد از بيان پروتئين، آنزيم مورد نظر خالص و برخي ويژگي‌هاي بيوشيميايي آنزيم مثل فعاليت در دما و pH هاي مختلف، پايداري آن در دما و pH هاي مختلف، فعاليت آنزيم در غلظت¬هاي مشخص يون¬هاي فلزي، حلال¬هاي آلي، مهار كننده¬ها و سورفاكتانت¬ها مورد بررسي قرار گرفت.

ليپازها (تري اسيل گليسرول هيدرولاز و E.C.3.1.1.3)، آنزيم هايي هستند كه تري اسيل گليسرول ها را در فصل مشترك آب - روغن هيدروليز مي كنند. ليپازها توسط باتري ها، قارچ ها و همچنين حيوانات و گياهان توليد مي شوند. بهبود ويژگي سوبسترايي و فعاليت كاتاليتيك ليپازها در كاربردهاي تجاري اهميت زيادي دارد. ممانعت فضايي از عواملي است كه در دسترسي سوبسترا به جايگاه فعال آنزيم مشكل مي كند. به منظور كاهش ممانعت فضايي و افزايش فضاي جايگاه فعال آنزيم، فنيل آلاتين 177 در درپوش ليپاز باسيلوس ترموكاتنولاتوس كه به سمت جايگاه فعال جهت گيري كرده با جهش زايي هدايت شده در محل با آلاتين جايگزين شد. اين جهش فاصله بين فنيل آلانين 177 را تا سرين كاتاليتيك 114 كه در قعر جايگاه فعال آنزيم قرار گرفته 4/15 انگستروم افزايش داد. نتايج نشان داد كه اين جهش فعاليت كلي ليپاز را در حضور سوبستراي 4 كربنه در مقايسه با آنزيم طبيعي تا 4/46 برابر (U/mg 8670) افزايش داد. در نتيجه اين جهش فعاليت مطلوب ليپاز 65 درجه سانتيگراد بيشتر از 55 درجه سانتيگراد است. اين جهش همچنين كارايي ليپاز را در حضور تري اسيل گليسرول ها، pHها، حلال هاي آلي، يون هاي فلزي و دترجنت ها فاكتورهاي متفاوت مقايسه با ليپاز نوتركيب طبيعي افزايش داد.

خلاصه اختراع ليپازها (EC 3.1.1.3) آنزيم‌هايي هستند كه درشرايط فيزيولوژي پيوند استري را در تري‌آسيل‌گليسريدها هيدروليز مي‌كنند و اسيدهاي چرب آزاد، دي‌گليسريد، مونوگليسريد و گليسرول توليد مي‌كنند. با اين حال فعاليت آنها محدود به تري‌آسيل‌گليسريدها نيست. كشور ما همه آنزيم مورد نياز براي صنايع شوينده را از طريق واردات تأمين مي‌كند كه براي برون رفت از اين معضل بايد طيف مطالعات بر روي آنزيم‌هاي صنعتي گسترده‌تر شود و وارد فاز صنعتي توليد آنها شد. ليپاز مورد نظر ما به دليل داشتن فعاليت در دماي بالا و پايداري قليايي، مي‌تواند در صنايع شوينده و چرم سازي مورد استفاده قرار گيرد. اين ليپاز متعلق به سويه ترموفيل بومي Cohnella A01 مي‌باشد. اين باكتري از استخرهاي آب گرم استخراج شده است. ژن اين ليپاز در حامل باكتريايي كلون شد و بعد از بيان شدن پروتئين مورد نظر و خالص سازي آن، مورد بررسي قرار گرفت. اين ژن داراي 807 نوكلئوتيد معادل 268 اسيدآمينه مي‌باشد و پروتئين آن 5/29 كيلودالتون وزن دارد كه طبق نرم افزارهاي پيش بيني ساختار، ساختار آن كروي مي‌باشد و سه اسيدآمينه سرين، هيستيدين و آسپارتيك اسيد جايگاه فعال آنزيم را تشكيل داده‌اند. فعاليت آنزيم با پارا نيتروفنيل پالميتات اندازه‌گيري شد كه بيش‌ترين فعاليت آنزيم در محدوده دمايي 60 تا 70 درجه سانتيگراد و محدوده pH 7-10 مي‌باشد. اين آنزيم در حضور اكثر دترجنت‌ها، حلال‌هاي آلي و يون‌هاي فلزي از فعاليت بالايي برخوردار مي‌باشد.